Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Pervènco
Vinca major
Apocynaceae
Àutri noum : Pervinco, Prouvençalo, Piéucelage.
Nom en français : Grande pervenche.
Descripcioun :Pervènco di gràndi flour bluio, emé de fueio largo de mai de 3 cm, un pau en formo de cor. Li sepalo soun longo e cihado. S'atrobo en ribo d'aigo (ripilsivo) mai peréu dins li baragno e tóuti li relarg un pau fres. Souvènt cultivado, se pòu naturalisa proche dis oustau.
Usanço :Emai siegue vertuouso, touto la planto es empouisounanto, e pèr acò la fau emplega emé forço avisamen. Di fueio èi tirado de la vincamino qu'èi bono pèr la circulacioun dóu sang e l'óussigenacioun di tarnavello en raport emé lou destrachimen ; s'emplego peréu pèr sougna li léucemìo. La pervènco èi pourtado coume ensigne pèr li mantenèire dóu Felibrige (vèire çai-contro).
Port : Erbo
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vinca
Famiho : Apocynaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Janvié à jun
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Baragno
- Esscoumbre
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Vinca major L., 1753